Akt o Usługach Cyfrowych (DSA – Digital Services Act) jest przełomowym aktem prawnym, który ma na celu stworzenie bezpiecznego, przewidywalnego i budzącego zaufanie środowiska cyfrowego dla wszystkich użytkowników internetu w Unii Europejskiej. Przepisy te zapewniają lepszą ochronę praw podstawowych zapisanych w Karcie Praw Podstawowych UE, zwiększają przejrzystość działania platform internetowych i dostosowują regulacje do dynamicznie zmieniających się technologii oraz modeli biznesowych w sieci.
Nowoczesne podejście do regulacji usług cyfrowych
Jednym z kluczowych celów DSA jest aktualizacja i dostosowanie dotychczasowych przepisów dotyczących działalności pośredników internetowych do współczesnych realiów technologicznych i gospodarczych. W szczególności nowe regulacje modernizują i uzupełniają dyrektywę 2000/31/WE o handlu elektronicznym (dyrektywa e-commerce), która przez ponad dwie dekady regulowała działalność platform internetowych w Europie.
Dzięki nowym przepisom:
🤝🏻 Powstaje spójne i jednolite prawo dla całej Unii Europejskiej, co eliminuje ryzyko fragmentacji rynku cyfrowego.
🏢 Firmy świadczące usługi pośrednictwa online działają według tych samych zasad w całej UE, co zwiększa pewność prawną i sprzyja rozwojowi innowacyjnych usług cyfrowych.
👩🏻💻 Platformy internetowe oraz wyszukiwarki mogą skalować swoje działalności w jednolity sposób na terenie całej Unii, co zwiększa konkurencyjność europejskiego rynku cyfrowego.
Akt o Usługach Cyfrowych stanowi więc nie tylko środek ochrony konsumentów i użytkowników internetu, ale także narzędzie wspierające rozwój cyfrowych innowacji, które mogą przyczynić się do wzrostu gospodarczego i większej konkurencyjności europejskich firm technologicznych na arenie międzynarodowej.
Silniejsza ochrona praw użytkowników internetu
Nowe przepisy wprowadzają szereg środków mających na celu wzmocnienie pozycji użytkowników internetu, którzy zyskują większą kontrolę nad tym, co widzą online, oraz nad sposobem przetwarzania ich danych osobowych. Dzięki nowym regulacjom:
✋🏻 Każdy użytkownik ma prawo do zgłaszania nielegalnych treści, a platformy są zobowiązane do szybkiej reakcji i poinformowania użytkownika o podjętych działaniach.
✅ Decyzje dotyczące moderowania treści muszą być przejrzyste i uzasadnione, a użytkownicy mają możliwość odwołania się od nich.
🌐 Systemy rekomendacji treści (np. algorytmy dobierające treści na stronach głównych) muszą być bardziej przejrzyste, a użytkownicy powinni mieć możliwość dostosowania sposobu działania tych systemów do własnych preferencji.
Dzięki tym zmianom użytkownicy internetu zyskują większą kontrolę nad tym, jakie informacje otrzymują, a także mają możliwość świadomego korzystania z treści dostarczanych przez platformy internetowe.
Większa przejrzystość działania platform internetowych
Jednym z fundamentów DSA jest zwiększenie przejrzystości i odpowiedzialności platform cyfrowych za ich działania. Oznacza to m.in.:
🔔 Nowe obowiązki dla firm internetowych dotyczące moderowania treści, w tym konieczność publikowania szczegółowych raportów dotyczących sposobu ich egzekwowania.
📊 Zwiększony dostęp do danych dla organów państwowych i badaczy, co umożliwi lepsze poznanie i analizowanie wpływu przestrzeni internetowej na społeczeństwo, w tym potencjalnych zagrożeń.
🚨 Obowiązek informowania użytkowników o działaniu algorytmów i sposobach selekcji treści, co pozwoli użytkownikom lepiej zrozumieć, dlaczego widzą określone informacje w swoich wynikach wyszukiwania czy na tablicach mediów społecznościowych.
Lepsza ochrona dzieci i małoletnich użytkowników internetu
Dzieci i młodzież są jedną z najbardziej narażonych grup użytkowników internetu, dlatego DSA wprowadza szczególne mechanizmy ochrony małoletnich, które obejmują:
❌ Zakaz targetowania reklam na podstawie danych osobowych dzieci – platformy nie mogą zbierać i wykorzystywać informacji o niepełnoletnich użytkownikach do personalizacji treści reklamowych.
👧🏻 Ścisłe regulacje dotyczące treści dostępnych dla dzieci – platformy muszą zapewnić skuteczne mechanizmy ochrony przed szkodliwymi treściami oraz przeciwdziałać nadużyciom wobec najmłodszych użytkowników.
👨👩👧 Ułatwienia w zgłaszaniu niebezpiecznych treści przez rodziców i opiekunów, co pozwala na szybkie reagowanie w przypadku zagrożeń.
Skuteczniejsza walka z dezinformacją i nielegalnymi treściami
Akt o Usługach Cyfrowych ma również na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się dezinformacji i nielegalnych treści, które mogą zagrażać demokratycznym procesom i porządkowi społecznemu w UE.
W związku z tym platformy internetowe są zobowiązane do:
👉🏻 Wprowadzania skutecznych mechanizmów identyfikowania i usuwania nielegalnych treści, takich jak mowa nienawiści, nawoływanie do przemocy czy nielegalne treści handlowe.
👉🏻 Zapewnienia użytkownikom łatwego dostępu do narzędzi zgłaszania treści naruszających prawo, co pozwala na szybsze wykrywanie i usuwanie szkodliwych materiałów.
👉🏻 Podejmowania działań minimalizujących ryzyko związane z dezinformacją i manipulacją informacyjną, szczególnie w kontekście procesów wyborczych i bezpieczeństwa publicznego.
Dlaczego Akt o Usługach Cyfrowych jest kluczowy dla przyszłości internetu?
DSA stanowi jedną z najważniejszych reform regulujących przestrzeń cyfrową w Unii Europejskiej, a jego wdrożenie przynosi liczne korzyści zarówno dla użytkowników, jak i dla całego rynku cyfrowego. Wprowadza jednolite i przejrzyste zasady, które gwarantują:
✅ Lepszą ochronę praw użytkowników i możliwość wpływu na to, co widzą w internecie.
✅ Większą transparentność działań platform i mechanizmów moderowania treści.
✅ Skuteczniejsze narzędzia walki z dezinformacją i nielegalnymi treściami.
✅ Wzmocnienie ochrony dzieci i osób małoletnich przed szkodliwymi treściami.
✅ Spójność regulacji na całym rynku UE, co sprzyja rozwojowi innowacyjnych usług cyfrowych.
Dzięki DSA internet w Unii Europejskiej stanie się miejscem bardziej bezpiecznym, przejrzystym i przyjaznym dla użytkowników, przy jednoczesnym poszanowaniu wolności wypowiedzi i innowacyjności technologicznej.