Akt o Usługach Cyfrowych (DSA – Digital Services Act) ma szerokie zastosowanie i obejmuje wszystkie podmioty świadczące usługi pośrednictwa oraz prowadzące platformy internetowe na terenie Unii Europejskiej. Dotyczy to zarówno firm mających swoją siedzibę w UE, jak i tych, które działają poza jej granicami, ale oferują swoje usługi użytkownikom znajdującym się na terytorium Unii.
Regulacje zawarte w Akcie mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i przejrzystości w przestrzeni cyfrowej oraz nałożenie na przedsiębiorstwa odpowiedzialności za publikowane treści i oferowane produkty lub usługi. Nowe przepisy obejmują różne typy działalności internetowej, takie jak:
🛍️ Internetowe platformy handlowe – m.in. sklepy internetowe i marketplace’y umożliwiające sprzedaż towarów i usług.
👥 Serwisy społecznościowe – platformy, które umożliwiają interakcję między użytkownikami, wymianę treści, komunikację oraz publikowanie opinii.
🤳🏻 Platformy udostępniania treści – serwisy, w których użytkownicy mogą publikować i konsumować różnego rodzaju treści, w tym filmy, zdjęcia, artykuły i inne materiały.
✈️ Internetowe platformy z ofertami podróży i zakwaterowania – serwisy pośredniczące w rezerwacji noclegów, biletów lotniczych, usług transportowych i innych powiązanych usług.
Podział obowiązków w zależności od wielkości firm 🏢
Przepisy DSA zostały skonstruowane w sposób proporcjonalny – oznacza to, że zakres obowiązków różni się w zależności od wielkości firmy oraz jej wpływu na społeczeństwo.
- Małe i mikroprzedsiębiorstwa – są zwolnione z niektórych najbardziej uciążliwych obowiązków, aby nie obciążać ich nadmiernie regulacjami. Komisja Europejska będzie na bieżąco monitorować wpływ nowych regulacji na działalność małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), aby upewnić się, że przepisy nie ograniczają ich rozwoju.
- Duże platformy internetowe i wyszukiwarki – na większe podmioty, mające znaczący wpływ na przestrzeń cyfrową, nakładane są bardziej rygorystyczne wymogi związane z transparentnością, bezpieczeństwem użytkowników oraz ograniczaniem systemowych zagrożeń w Internecie.
- Bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki (VLOP – Very Large Online Platforms i VLOSE – Very Large Online Search Engines) – obejmują one firmy, które mają ponad 45 milionów aktywnych użytkowników miesięcznie w UE, co stanowi około 10% populacji Unii. Ze względu na ich kluczową rolę w e-handlu, obiegu informacji i komunikacji społecznej, są one objęte dodatkowymi regulacjami mającymi na celu ograniczenie ryzyka systemowego.
Które firmy zostały uznane za bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki? 🌐
Komisja Europejska na podstawie analiz i danych zidentyfikowała 23 bardzo duże platformy internetowe oraz 2 bardzo duże wyszukiwarki, które muszą przestrzegać najsurowszych przepisów DSA. Wśród nich znalazły się m.in.:
Bardzo duże platformy internetowe:
- AliExpress
- Amazon Store
- Apple App Store
- Booking.com
- Google Play
- Google Maps
- TikTok
- Wikipedia
- X (dawniej Twitter)
- YouTube
- Zalando
Bardzo duże wyszukiwarki internetowe:
- Google Search
- Bing
Jakie dodatkowe obowiązki mają największe platformy i wyszukiwarki?
Firmy sklasyfikowane jako bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki (VLOP i VLOSE) muszą spełniać dodatkowe wymogi wynikające z Aktu o Usługach Cyfrowych. Ich działalność jest szczególnie istotna dla bezpieczeństwa użytkowników oraz uczciwego funkcjonowania ekosystemu internetowego, dlatego nałożone zostały na nie następujące obowiązki:
🚨 Opracowanie i wdrożenie planów ograniczania ryzyka systemowego – każda platforma musi przeprowadzać regularne audyty dotyczące ryzyk, takich jak: dezinformacja i fake newsy, manipulacje wyborcze, cyberprzemoc, zwłaszcza wobec kobiet, wykorzystywanie seksualne małoletnich w przestrzeni cyfrowej. Plan ten musi być poddawany niezależnym audytom, aby zagwarantować jego skuteczność.
📊 Udostępnianie danych badaczom i organom państwowym – bardzo duże platformy i wyszukiwarki muszą zapewnić dostęp do swoich danych niezależnym badaczom oraz odpowiednim organom regulacyjnym, tak aby umożliwić analizę zagrożeń związanych z funkcjonowaniem ich usług.
📱 Większa przejrzystość algorytmów rekomendujących treści – użytkownicy powinni mieć możliwość decydowania, w jaki sposób są im prezentowane treści, a także uzyskiwać jasne informacje na temat działania algorytmów. Platformy muszą dać użytkownikom możliwość wyboru, czy chcą otrzymywać spersonalizowane rekomendacje – jeśli tak, powinni mieć wpływ na to, jakie czynniki są brane pod uwagę (np. zamiast wcześniejszych wyszukiwań mogą preferować rekomendacje oparte na popularności treści).
Czy DSA dotyczy firm spoza Unii Europejskiej? 🇪🇺
Tak, przepisy zawarte w Akcie o Usługach Cyfrowych mają zastosowanie nie tylko do przedsiębiorstw z siedzibą na terenie UE, ale także do wszystkich podmiotów świadczących usługi cyfrowe użytkownikom w Unii Europejskiej. Oznacza to, że jeśli firma zarejestrowana poza UE oferuje usługi pośredniczące lub platformowe użytkownikom w Europie, musi dostosować się do wymogów DSA.
Akt o Usługach Cyfrowych to przełomowe regulacje, które mają na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa i przejrzystości w Internecie. Wprowadza on nowe zasady dla szerokiego zakresu firm – od małych platform po gigantów technologicznych. Dzięki proporcjonalnemu podejściu największe podmioty, takie jak Facebook, Google czy TikTok, podlegają bardziej rygorystycznym przepisom, podczas gdy mniejsze firmy są zwolnione z niektórych obowiązków.
To kompleksowa reforma funkcjonowania Internetu w Unii Europejskiej, której celem jest ochrona użytkowników, eliminowanie nielegalnych treści oraz zapewnienie uczciwego i przejrzystego ekosystemu cyfrowego.