Pod koniec sierpnia 2024 roku rozpoczęły się prace nad nowym projektem ustawy, który ma na celu wprowadzenie istotnych zmian, które znacząco wpłyną na relacje między pracodawcami a pracownikami. W centrum uwagi znajdują się nowe przepisy dotyczące odpowiedzialności pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, a także surowsze sankcje za naruszenia przepisów.
Nowe odsetki za opóźnienia w yypłacie wynagrodzenia
Jedną z kluczowych zmian przewidzianych w projekcie ustawy jest wprowadzenie odsetek za opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia. Nowe przepisy zniosą ten warunek – odsetki będą przysługiwać niezależnie od tego, czy opóźnienie spowodowało stratę finansową, czy nie. Oznacza to, że pracodawca będzie zobowiązany do zapłaty dodatkowych środków za każdy dzień opóźnienia, co ma na celu zniechęcenie firm do zwlekania z realizacją swoich zobowiązań finansowych wobec pracowników.
Podwyższenie kar grzywny
Projekt ustawy przewiduje również istotne podwyższenie kar grzywny za wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Obecnie kary te wynoszą od 1 tys. do 30 tys. zł, jednak po wejściu w życie nowych przepisów, grzywny będą mogły wynieść od 1,5 tys. do 45 tys. zł. Zwiększenie kar ma na celu skuteczniejsze egzekwowanie prawa i odstraszenie pracodawców od łamania przepisów, zwłaszcza w kontekście minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Nowe przestępstwo – niewypłacanie wynagrodzenia
Najbardziej kontrowersyjną zmianą jest wprowadzenie nowego przestępstwa, jakim będzie niewypłacanie wynagrodzenia przez okres co najmniej trzech miesięcy. Osoba odpowiedzialna za takie zaniedbanie może zostać ukarana grzywną, ograniczeniem wolności, a w skrajnych przypadkach – nawet karą pozbawienia wolności do lat dwóch. Jest to znaczący krok w kierunku ochrony pracowników przed poważnymi nadużyciami ze strony pracodawców, którzy często wykorzystują swoją pozycję, aby unikać terminowych wypłat.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Planowane zmiany mają wejść w życie najpóźniej 15 listopada 2024 roku. Data ta nie jest przypadkowa – jest to termin graniczny, do którego Polska musi dostosować swoje przepisy do wymogów unijnej dyrektywy dotyczącej ochrony pracowników. Oznacza to, że od tego dnia pracodawcy będą musieli dostosować się do nowych regulacji, a pracownicy będą mogli korzystać z dodatkowych narzędzi ochrony swoich praw.
Czy zmiany wzmocnią ochronę pracowników?
Proponowane zmiany mają na celu wzmocnienie ochrony pracowników przed nadużyciami ze strony pracodawców. Wprowadzenie odsetek za opóźnienia, podwyższenie kar grzywny oraz penalizacja długotrwałego niewypłacania wynagrodzenia to kroki, które mogą znacząco poprawić sytuację osób zatrudnionych, zwłaszcza tych pracujących na minimalnym wynagrodzeniu. Jednak skuteczność tych przepisów będzie zależała od ich praktycznego stosowania oraz determinacji organów nadzorczych w egzekwowaniu prawa.